Τα εντερικά παράσιτα αποτελούν ένα από τα πιο κοινά προβλήματα υγείας που επηρεάζουν τα αιγοπρόβατα. Προκαλούνται κυρίως από διάφορους τύπους νηματωδών σκωλήκων και άλλων εσωτερικών παρασίτων, τα οποία ζουν και αναπαράγονται στο έντερο των ζώων. Αυτά τα παράσιτα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, όπως απώλεια βάρους, μειωμένη παραγωγικότητα και θάνατο σε σοβαρές περιπτώσεις.
Κύρια Εντερικά Παράσιτα
Γαστρεντερικοί νηματώδεις (Haemonchus, Trichostrongylus, Ostertagia)
Αυτοί είναι μικροί σκώληκες που εγκαθίστανται στο στομάχι και στο λεπτό έντερο των αιγοπροβάτων.
Haemonchus contortus: Ο πιο γνωστός και επικίνδυνος, που προκαλεί αναιμία λόγω της απορρόφησης αίματος από τα αγγεία του στομάχου.
Trichostrongylus: Επηρεάζει κυρίως το λεπτό έντερο, προκαλώντας διάρροια και απώλεια θρεπτικών ουσιών.
Στρογγυλοσκώληκες (Nematodirus)
Συχνότεροι στα νεαρά ζώα, οι σκώληκες αυτοί προκαλούν διάρροια και αδυναμία.
Ταινίες (Moniezia)
Πλατύσκωληκες που εγκαθίστανται στο λεπτό έντερο. Προκαλούν προβλήματα κυρίως σε νεαρά ζώα λόγω του μεγέθους τους.
Κοκκίδια (Eimeria spp.)
Είναι πρωτόζωα που προσβάλλουν το έντερο. Συχνά εμφανίζονται σε ζώα που ζουν σε πυκνές συνθήκες.
Συμπτώματα Εντερικών Παρασίτων
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπο του παρασίτου, το επίπεδο μόλυνσης και τη γενική κατάσταση του ζώου. Τα πιο συχνά είναι:
Απώλεια βάρους: Ακόμα και αν τα ζώα τρώνε κανονικά, δεν αυξάνουν βάρος.
Διάρροια: Συχνά υδαρής και συνοδεύεται από αφυδάτωση.
Ωχρότητα στους βλεννογόνους: Ειδικά στα ούλα και στις βλεννογόνες μεμβράνες, λόγω αναιμίας (χαρακτηριστικό του Haemonchus contortus).
Κοιλιακός πόνος: Τα ζώα μπορεί να εμφανίζουν δυσφορία ή να πιέζουν την κοιλιά τους στο έδαφος.
Μειωμένη όρεξη: Τα ζώα μπορεί να αποφεύγουν να τρώνε, δείχνοντας ληθαργικότητα.
Αδυναμία και κατάρρευση: Σε σοβαρές περιπτώσεις μόλυνσης.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται με τους εξής τρόπους:
Εργαστηριακή εξέταση κοπράνων: Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση αυγών παρασίτων ή των ίδιων των παρασίτων.
Παρατήρηση συμπτωμάτων: Η ωχρότητα, η διάρροια και η γενική κατάσταση υγείας είναι συχνά ενδείξεις μόλυνσης.
Μέτρηση της αναιμίας: Το σύστημα FAMACHA είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της αναιμίας σε ζώα λόγω Haemonchus contortus.
Θεραπεία
Η θεραπεία πρέπει να γίνει γρήγορα και σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου. Οι συνήθεις μέθοδοι περιλαμβάνουν:
Ανθελμινθικά φάρμακα:
Βενζιμιδαζόλες (Albendazole): Ιδανικά για ταινίες και νηματώδεις.
Ιβερμεκτίνη: Ειδική για σκώληκες όπως ο Haemonchus.
Λεβαμιζόλη: Αποτελεσματικό σε διάφορους τύπους νηματωδών.
Πολυβιταμίνες: Βοηθούν στην ανάκαμψη από αναιμία.
Ηλεκτρολύτες: Χορηγούνται για την αντιμετώπιση της αφυδάτωσης.
Προσοχή: Η αλόγιστη χρήση ανθελμινθικών μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη ανθεκτικών παρασίτων. Η σωστή διαχείριση είναι κρίσιμη.
Πρόληψη
Η πρόληψη είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική για την αποφυγή των εντερικών παρασίτων. Περιλαμβάνει:
- Καθαριότητα και διαχείριση χώρου:
Συχνή απομάκρυνση κοπράνων από τους στάβλους.
Τακτική αλλαγή βοσκοτόπων για τη μείωση των αυγών και προνυμφών παρασίτων. - Διαχείριση Διατροφής:
Καθαρά και μη μολυσμένα τρόφιμα.
Αποφυγή υπερβόσκησης, καθώς το παράσιτο μεταφέρεται από τα χαμηλά επίπεδα της βλάστησης. - Τακτικοί έλεγχοι:
Εξέταση κοπράνων δύο φορές το χρόνο, ειδικά πριν από την περίοδο αναπαραγωγής.
Παρακολούθηση της υγείας με το σύστημα FAMACHA. - Εμβολιασμός και αποπαρασίτωση:
Εφαρμογή προληπτικών ανθελμινθικών προγραμμάτων.
Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος με σωστή διατροφή.
Συμπεράσματα
Η σωστή διαχείριση και πρόληψη των εντερικών παρασίτων είναι απαραίτητη για την υγεία και την ευημερία των αιγοπροβάτων. Τακτικοί έλεγχοι, κατάλληλα ανθελμινθικά και βελτιστοποίηση των συνθηκών διαβίωσης μπορούν να διατηρήσουν τα ζώα παραγωγικά και υγιή. Οι κτηνοτρόφοι πρέπει να συνεργάζονται στενά με κτηνιάτρους για τη διαχείριση του κοπαδιού τους, ώστε να αποφεύγουν απώλειες και να αυξάνουν την αποδοτικότητα της εκτροφής τους.
